Punthoeden in het Museum!

Sinds enkele weken is onze collectie koers- en bestemmingsborden enkele exemplaren rijker. Niet zomaar bestemmingsborden maar “bicornes” of punthoeden (steken), genoemd naar de tweepuntige hoed die in de 18e eeuw in zwang was en die onder meer door Napoleon Bonaparte werd gedragen.

Deze “punthoeden” werden vooral gebruikt op de paardentrams van de “Tramways Bruxellois” vanaf 1875. Het was vanzelfsprekend dat de eerste elektrische trams vanaf 1894 hetzelfde type bestemmingsbord zouden gebruiken, al introduceerden de TB toch al snel een vereenvoudigde rechthoekige versie. Slechts enkele lijnen (Noord – Naamsepoort – Zuid, Noord – Entrepot – Zuid en Laken – Anderlecht) behielden hun “punthoeden” tot aan de nummering van de lijnen in 1906. De speciale of uitzonderlijke diensten behielden deze bestemmingsborden echter tot 1934-1935, toen ze werden vervangen door normale koersborden met de letter S in een cirkel in het midden.

Ook het trambedrijf “Bruxelles – Ixelles – Boendael” (BIB) gebruikte het punthoedmodel voor zijn elektrische lijnen vanaf 1897. Het rechthoekige model geraakte pas veralgemeend bij de hersporing van hun net naar normaalspoor. Met twee uitzonderingen: de lijnen “Sint-Kruisplein – Schaarbeek” en “Sint-Joostplein – Kerkhof van Brussel”, die metersporig bleven tot 1934, behielden hun “punthoeden” tot op het einde.

Al de “punthoedkoersborden” in onze collectie zijn op basis van documenten van rond de eeuwwisseling (1900) met veel geduld en kunde gefabriceerd door één van onze vrijwilligers.